Szober (Schober) Stanisław Józef Leonard (1879–1938), językoznawca, dydaktyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Ur. 6 XI w Warszawie, w spolonizowanej na przełomie XVIII i XIX w. niemieckiej rodzinie Schoberów, był synem Aleksandra (1850–1889), kupca, i Pauliny z Nowakowskich (1858–1891), bratankiem Feliksa Józefa Schobera (zob.). S. miał siostrę Halinę (1883–1961), która prowadziła pensjonat w Zakopanem.
Po stracie obojga rodziców wychowywali S-a wraz z młodszym rodzeństwem dalsi krewni. Uczył się S. w Warszawie, najpierw w prywatnej dwuklasowej szkole z klasą przygotowawczą Jana Nepomucena Dureckiego, a następnie w III Gimnazjum Klasycznym. Po jego ukończeniu w r. 1898 studiował na Wydz. Historyczno-Filozoficznym Uniw. Warsz. językoznawstwo indoeuropejskie i ogólne pod kierunkiem Gieorgija Uljanowa i Aleksandra Pogodina, a ponadto gramatykę porównawczą języków słowiańskich oraz grekę, łacinę, sanskryt, język litewski i starocerkiewnosłowiański; prywatnie, pod kierunkiem Jana Karłowicza, kształcił się w zakresie języka polskiego. W r. 1902 opublikował pierwszą rozprawę naukową – Kwestionariusz do dialektologii polskiej („Wisła” T. 16 z. 1, wyd. osobne, W. 1902). Po złożeniu egzaminów końcowych i przedstawieniu rozprawy Sklonenije ličnych slov, mestoimenij v indoevropejskich jazykach (niewyd.) uzyskał w r. 1903 stopień kandydata nauk historyczno-filologicznych. Od r.n. odbywał dalsze studia pod kierunkiem Wiktora Porzezińskiego na Uniw. Moskiewskim, ale już w r. 1905 wrócił do Warszawy, gdzie korzystając z większej swobody po tzw. manifeście październikowym cara Mikołaja II, rozpoczął pracę nauczycielską w polskim szkolnictwie prywatnym. Uczył języka polskiego w szkole Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, a od r. 1906 w Szkole Realnej im. Stanisława Staszica; prowadził również zajęcia w Męskim Seminarium Nauczycielskim im. Stanisława Konarskiego, Żeńskim Seminarium Nauczycielskim oraz na Kursach Nauczycielskich Leonii Rudzkiej. T.r. współorganizował sekcję języka polskiego w Stow. Nauczycielstwa Polskiego w Król. Pol. Razem ze Stefanią Nowakowską (z którą 24 VI 1907 wziął ślub) wykładał na tajnych kompletach dla młodzieży rzemieślniczej i robotniczej na Powiślu. Pierwszą rozprawę z językoznawstwa ogólnego O podstawach psychicznych zjawisk językowych opublikował w „Sprawozdaniu Szkoły Realnej im. Stanisława Staszica w Warszawie za r. szk. 1906/1907”. Po Adamie Antonim Kryńskim objął w r. 1908 wykłady z gramatyki historycznej języka polskiego w Tow. Kursów Naukowych. Od t.r. był członkiem Tow. Naukowego Warszawskiego. W r. 1909 na Uniw. Moskiewskim zdał egzamin z językoznawstwa indoeuropejskiego ze szczególnym uwzględnieniem dialektów i historii języka litewskiego oraz opublikował rozprawę Wyrazy litewskie ze zdwojeniem („Spraw. Tow. Nauk. Warsz.” 1909 cz. 1). W l. 1909–19 był w Stow. Nauczycielstwa Polskiego przewodniczącym sekcji języka polskiego, a w l. 1909–15 wchodził w skład komitetu redakcyjnego „Encyklopedii wychowawczej” (w której także opublikował hasła: Pisownia i Poprawność językowa). W r. 1910 odrzucił propozycję docentury na Uniw. Warsz. Wiele artykułów poświęcił w tym czasie nauczaniu języka polskiego; dwa pierwsze: Teoria języka polskiego w wykładzie szkolnym oraz O przygotowaniu lingwistycznym nauczycieli języka polskiego ogłosił w zredagowanej przez siebie i in. pracy zbiorowej „Prądy w nauczaniu języka ojczystego” (W. 1908). Publikował również w czasopismach pedagogicznych; w „Nowych Torach” (R. 6: 1911 z. 5) zamieścił artykuł Znaczenie pedagogiczno-wychowawcze języka ojczystego jako przedmiotu wykładowego (wyd. osobne, W. 1911), a w „Wychowaniu w Domu i w Szkole” (R. 6: 1913 t. 1) rozprawę Gramatyka w szkole średniej. (Jej zadania, metoda, program, teoria, zakres wykładu). Zajmował się też polską ortografią (Kilka uwag o pisowni polskiej z powodu broszury prof. O. Balzera. Jeszcze o punktach spornych pisowni polskiej, „Nowe Tory” R. 6: 1911 z. 4, wyd. osobne, W. 1911); z tego zakresu napisał również, wspólnie z Cecylią Bogucką i Cecylią Niewiadomską, wielokrotnie wznawiany podręcznik Nauka pisowni we wzorach i ćwiczeniach, Z. 1–3 (W. 1913, wyd. 27, W. 1934). W r. 1913 opublikował popularną rozprawkę O poprawności języka (W.). W l. 1914–16 wydał trzytomową Gramatykę języka polskiego (W.), pomyślaną jako podręcznik do szkół średnich; od wydania drugiego z r. 1923 służyła ona jako podręcznik uniwersytecki (wyd. 12, W. 1971). W dotychczasowym piśmiennictwie naukowym stanowiła najpełniejszy systematyczny opis struktury współczesnej polszczyzny.
W zrepolonizowanym pod okupacją niemiecką Uniw. Warsz. podjął S. w r. 1915 wykłady z językoznawstwa indoeuropejskiego. Zagadnieniom teoretycznym polskiej ortografii poświęcił książkę Pisownia polska. Jej historia, uzasadnienie i prawidła (W. 1917). W l. 1917–19 wydał trzytomową Zwięzłą gramatykę języka polskiego. Podręcznik dla szkół elementarnych i klas niższych szkół średnich (W.). Na Uniw. Warsz. był w r. akad. 1918/19 dziekanem Wydz. Filozoficznego. W r. 1919 zakończył wykłady w Wolnej Wszechnicy Polskiej powstałej w miejsce Tow. Kursów Naukowych. Od t.r. należał do komitetu redakcyjnego „Wychowania w Domu i w Szkole”.
W r. 1919 jako profesor nadzwycz. filologii polskiej został S. powołany na Katedrę Filologii Polskiej Uniw. Warsz. W czasie wojny polsko-sowieckiej 1920 r. służył ochotniczo w 201. Pułku Artylerii Polowej. T.r. ukazało się nowe wydanie jego gramatyki dla młodzieży szkolnej pt. Gramatyka polska w ćwiczeniach. Podręcznik dla szkół powszechnych i klas niższych szkół średnich (W.). Książka, charakteryzująca się nowoczesnym poglądem na proces nauczania oraz dążeniem do kształcenia myślenia uczniów i rozwijania ich sprawności intelektualnej, została źle przyjęta przez środowisko nauczycielskie, jednak wysoko oceniona przez Kazimierza Nitscha w „Języku Polskim” (R. 10: 1925 z. 5). W rozprawie Zjawiska stylu w stosunku do innych zjawisk językowych i stanowisko stylistyki wobec językoznawstwa („Prace lingwistyczne ofiarowane Janowi Baudouinowi de Courtenay”, Kr. 1921), stylistykę włączył do gramatyki, ujmując styl jako jedno z wielu zjawisk językowych, co z czasem spotkało się z krytyką literaturoznawców. W artykule metodycznym Pogląd na świat w odbiciu faktów językowych i wartości wychowawcze nauki gramatyki („Roczn. Pedagog.” R. 1: 1921, wyd. osobne, W. 1921) wskazał na wychowawcze wartości nauki o języku. W r. 1921 był ponownie dziekanem Wydz. Filozoficznego. W l. 1921–2 redagował „Przegląd Akademicki”.
S. publikował również podręczniki dla nauczycieli: Zasady nauczania języka polskiego w zakresie szkoły powszechnej i gimnazjum niższego (Lw.–W. 1921, wyd. 3, Lw.–W. 1930) oraz Podręcznik do nauki języka polskiego w seminariach nauczycielskich. Cz. 1 Wykład teoretyczny. Cz. 2 Ćwiczenia i zadania (W. 1925, wyd. 5, W. 1931). Ogłosił też rozprawkę poglądową Jak studiować język polski (W. 1924). W zakresie indoeuropeistyki i slawistyki publikował znacznie mniej, ale napisał ważne rozprawy szczegółowe, m.in. De pronominum personalium, quae in pristina lingua indoeuropaea fuerint, declinatione ac forma primigenia („Charisteria Casimiro de Morawski [...] oblata”, Kr. 1922). W r. 1923 otrzymał profesurę nadzwycz. językoznawstwa na KUL (w r. akad. 1923/4 dojeżdżał tam z wykładami), a w r. 1925 zwycz. języka polskiego. Najpełniejszą wykładnią poglądów S-a na język i zarazem najważniejszą jego rozprawą z tego zakresu był niedokończony Zarys językoznawstwa ogólnego (W. 1924 z. 1). Badał tu podstawy psychologiczne języka, definiował myślenie językowe, analizował społeczną funkcję języka oraz podstawy akustyczne i fizjologiczne mowy; stał się tym samym, obok Jana Baudouina de Courtenaya, Karola Appla i Jana Rozwadowskiego, przedstawicielem psychologizmu lingwistycznego, wywodzącego się z myśli Wilhelma Wundta. Nadmierny jednak, wg Porzezińskiego, psychologizm S-a stał się przedmiotem krytyki środowiska naukowego („Przegl. Human.” R. 2: 1923, R. 3: 1924 z. 1, „Biul. Pol. Tow. Językoznawczego” R. 1: 1927, „Przegl. Filoz.” T. 28: 1925).
S. był współzałożycielem powstałego w r. 1925 Polskiego Tow. Językoznawczego, a w l. 1926–8 pełnił funkcję sekretarza generalnego Tow. Naukowego Warszawskiego. Opublikował rozprawę Litewskie podręczniki do nauki języka i literatury („Szkoła Powsz.” 1925 z. 2). Zajął się również metodyką nauczania języka polskiego na wyższych uczelniach, ogłaszając rozprawy: Regulamin Seminarium Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego (W. 1926) oraz Jak studiować język polski w uniwersytetach (W. 1927). Od r. 1926 należał do redakcji „Prac Filologicznych”. Wspólnie z Kryńskim opracował tu Bibliografię polskich prac językoznawczych za l. 1915–25 („Prace Filol.” T. 10: 1926), a samodzielnie Bibliografię [...] za l. 1926–31 oraz Sprostowania i uzupełnienie do Bibliografii polskich prac językoznawczych za l. 1915–25 (tamże T. 11–12, od r. 1927). Do poprawionego przez siebie wydania „Słownika ortograficznego języka polskiego” Michała Arcta (W. 1927, wyd. 6, W. 1936) napisał rozprawę Główne zasady pisowni polskiej. Wspólnie z Walerym Nowickim opublikował poradnik dla nauczycieli Ćwiczenia językowe, gramatyka, styl i pisownia w szkole powszechnej. Cz. 1 Drugi rok nauczania. Uwagi metodyczne dla nauczyciela (W. 1928). W r. 1927 został na Uniw. Warsz. profesorem zwycz. filologii polskiej. Po śmierci Porzezińskiego (1929) jako profesor zwycz. językoznawstwa indoeuropejskiego objął w r. 1930 Katedrę Językoznawstwa Ogólnego Uniw. Warsz. Na KUL był od r. 1929 profesorem zwycz. językoznawstwa porównawczego. Kilka prac ogłosił z zakresu składni, m.in. „Trzy piękne córki było nas u matki” czyli formy podmiotu i orzeczenia w zdaniach z podmiotem logicznym, określonym przydawką liczebnikową („Jęz. Pol.” R. 13: 1928 z. 4), Przyczynki do analizy zdań bezpodmiotowych („Spraw. Tow. Nauk. Warsz.” 1928 z. 1 <9>) oraz Zasady układu wyrazów w zdaniu polskim („Spraw. Tow. Nauk. Warsz. Wydz. I” 1933 z. 3, wyd. osobne, W. 1934). Odrębne miejsce w dorobku S-a zajmują studia z zakresu historii języka, szczególnie rozprawa O języku Staszica („Stanisław Staszic. MDCCLV–MDCCCXXVI. Księga zbiorowa”, Red. Z. Kukulski, L. 1928). Z kolei w zagadnienie zmian znaczeniowych wyrazów wprowadzał artykuł S-a Kilka etymologii („Prace Filol.” T. 14: 1929) oraz (wydana w dwóch tomikach „Biblioteki Miłośników Języka Polskiego”) jego książka popularnonaukowa Życie wyrazów (W. 1929–30). Postaciom swych mistrzów i przyjaciół: Karłowicza, Kryńskiego, Porzezińskiego, Baudouina de Courtenay, Appla, Władysława Marcina Niedźwiedzkiego i Stanisława Dobrzyckiego poświęcił S. wspomnienia połączone z ich bibliografią naukową w „Pracach Filologicznych” (T. 13–16: 1928–34). Unowocześniając i poprawiając swoje podręczniki, opublikował z Nowickim Ćwiczenia językowe w szkole powszechnej. (Gramatyka, styl i pisownia). I. Drugi rok nauczania. Książka ucznia (W. 1930, wyd. 2, W. 1931), a samodzielnie Zwięzłą gramatykę polską. Podręcznik dla szkół powszechnych i klas niższych szkół średnich (W. 1931) oraz artykuł Cele i zadania Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych („Życie Szkolne” 1931 z. 1). W rozprawie Pochodzenie i rozwój polskiego języka literackiego (W. 1931) opowiedział się za tezą o jego genezie małopolskiej. Zajmował się też frazeologią, uznając ją za niepodzielną właściwość języka narodowego, w której odbija się psychologia zbiorowa; z tego zakresu opublikował artykuły: Życie społeczne w zwierciadle zwrotów językowych („Poradnik Językowy” 1932 z. 3) oraz Człowiek współczesny w zwierciadle języka („Kult. i Wych.” R. 1: 1933 t. 1).
W l. 1931–3 był S. prezesem Polskiego Tow. Językoznawczego, a od r. 1932 prezesem Tow. Poprawności Języka Polskiego (od r. 1933 – Tow. Krzewienia Poprawności i Kultury Języka). W r. 1932 był jednym z organizatorów Inst. Popierania Polskiej Twórczości Literackiej; przez kilka lat wchodził w skład jego Komitetu oraz Rady Literackiej. Popularyzował językoznawstwo stosowane w czasopismach specjalistycznych: „Poradniku Językowym”, „Języku Polskim”, „Kulturze i Wychowaniu”, a także w prasie codziennej. Po śmierci Kryńskiego (10 XII 1932) prowadził w „Kurierze Warszawskim” jego rubrykę „Na straży poprawności językowej”. Kontynuując Bibliografię polskich prac językoznawczych opracował jej okres za l. 1932–5 wspólnie ze swą uczennicą, Haliną Koneczną („Prace Filol.” T. 17: 1937). W związku z reformą «jędrzejowiczowską» szkolnictwa przygotował nową wersję swego podręcznika pt. Gramatyka polska w szkole powszechnej (Zadania – ćwiczenia – wykład) dla klas V–VII (W. 1933–5). Do nowych programów dostosował również napisaną z Bogucką i Niewiadomską Naukę pisowni we wzorach i ćwiczeniach, Cz. 1–5 (W. 1933–4), przeznaczoną dla klas II–VI szkoły powszechnej. Dla szkół średnich napisał Naukę o języku (W. 1935–6).
Przed II Międzynarodowym Zjazdem Slawistów (w r. 1934 w Warszawie) był S. skarbnikiem Komitetu Organizacyjnego. Opublikował rozprawy: Slavistikata v Polša („Rodna Rieč” T. 8: 1934 z. 1, wyd. osobne, Sofia 1934), Der heutige Stand der polnischen Sprachkultur („Slavische Rundschau” 1935 nr 1, wyd. osobne, Praha 1935) oraz Polska wobec Słowiańszczyzny (W. 1935). Zmarłym językoznawcom: Janowi Rozwadowskiemu oraz Henrykowi Gaertnerowi poświęcił noty biograficzne („Poradnik Językowy” 1935 z. 4, 5, „Prace Filol.” T. 17: 1937). Artykuły publikowane w czasopismach zebrał w przeznaczonej dla szerokiego grona czytelników w książce Na straży języka. Szkice z zakresu poprawności i kultury języka (W. 1937). Najważniejszą pracą S-a z zakresu kultury języka stał się Słownik ortoepiczny. Jak mówić i pisać po polsku (W. 1938, wyd. 2 pt. Słownik poprawnej polszczyzny ze zmianą tytułu jeszcze za zgodą autora, W. 1948 , wyd. 3 zmienione i uzupełnione, z materiałem językowym od r. 1936, Oprac. S. Skorupka, J. Tokarski, B. Wieczorkiewicz, przedmowa W. Doroszewski, W. 1958). Był to poradnik językowy zawierający dwadzieścia tysięcy haseł oraz sto tysięcy przykładów. S. zastosował w nim trzy kryteria poprawnościowe: język literacki XIX i XX w., zwyczaj językowy w języku mówionym inteligencji oraz krytyczną ocenę językoznawczą. Recenzenci podkreślali użyteczność społeczną tej publikacji (S. Słoński, „Poradnik Językowy” 1938/9 z. 9–10, A. Brückner, „Nowa Książka” 1937 z. 6, H. Ułaszyn, „Polonista” 1939 z. 2). Wspólnie z Teofilem Szczerbą opracował S. podręczniki: Ucz się pisać poprawnie. Podręcznik pisowni dla kl. V szkół powszechnych (W. 1937, wyd. 2, W. 1938) i Naukę pisowni. Podręcznik dla III kl. szkoły powszechnej (W. 1938, wyd. 2, Londyn 1945, wyd. 3, Hanower 1945), a razem z Bogucką i Niewiadomską Naukę pisowni. Podręcznik dla II kl. szkoły powszechnej (W. 1938). Opatrzył wstępem podręczniki do nauki języków obcych: Józefa Rossowskiego „Jak się uczyć języków obcych” (W. 1936), Thomasa W. Mac Calluma „Nauka angielskiego szybko, łatwo i przyjemnie” (W. 1937, Londyn 1940, 1942, 1945, Nowy Jork 1945, Celle 1946), Bojana Penewa „Literatura bułgarska do roku 1878” (W. 1938) oraz Louisa Rivère „Nauka francuskiego szybko, łatwo i przyjemnie” (W. 1938, wyd. następne, W. 1945). W r. 1938 został S. członkiem korespondentem PAU. Należał do Tow. Naukowego we Lwowie, Tow. Przyjaciół Nauk w Lublinie, Komitetu Kasy im. Józefa Mianowskiego, Inst. Zachodnio-Słowiańskiego w Poznaniu, Inst. Słowiańskiego w Pradze oraz ukraińskiego Tow. Naukowego im. Tarasa Szewczenki we Lwowie.
S. był twórcą naukowej metodyki języka polskiego, podbudowanej wiedzą z zakresu językoznawstwa, psychologii i pedagogiki; niektóre jego koncepcje dydaktyczne zachowały wartość do czasów współczesnych (np. zakres i układ treści nauki o języku). Wykształcił grono uczniów, m.in. Witolda Doroszewskiego, Halinę Świderską-Koneczną i Bronisława Wieczorkiewicza. Był nauczycielem wymagającym i surowym, imponującym wiedzą oraz rozległością naukowych zainteresowań, a równocześnie człowiekiem wrażliwym i skromnym, starającym się zaszczepić wszystkim miłość do języka ojczystego. Na jego podręcznikach wychowało się kilka pokoleń Polaków. S. zmarł 29 VIII 1938 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w grobowcu rodzinnym (kw. 177).
W małżeństwie ze Stefanią Nowakowską (1879–1952) miał S. syna Wojciecha (1908–1943), w czasie drugiej wojny światowej więźnia obozu Flossenburg-Legenfeld w Bawarii.
Pośmiertnie opublikowano zbiór rozpraw S-a pt. Język a człowiek i naród (Szkice o języku) (Lw. 1939) oraz napisane we współautorstwie: z Jadwigą Dańcewiczową Gramatykę polską. Zadania, ćwiczenia, wykład, wydaną we Francji ok. r. 1942, a z Wieczorkiewiczem Krótką gramatykę dla wszystkich (W. 1948, wyd. 2, W. 1949). W r. 1959 ukazał się Wybór pism S-a (W.) w opracowaniu Wieczorkiewicza. W czterdziestolecie śmierci S-a odbyła się 5 XII 1978 w Warszawie sesja naukowa; materiały z niej opublikowano w „Poradniku Językowym” (1980 z. 4). Imię S-a nosi ulica w Warszawie na Woli.
Biogramy uczonych pol., I z. 3; Encyklopedia wiedzy o języku polskim, Wr. 1978; Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Nowy Korbut (Słownik Pisarzy), III; Peretiatkowicz–Sobeski, Współcz. kultura pol.; Słownik biograficzny historii Polski, Wr. 2005 II; Śródka A., Uczeni polscy XIX–XX stulecia, W. 1998 IV; – Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1807–1915, Red. S. Kieniewicz, W. 1981; Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1915–1939, Red. A. Garlicki, W. 1982; Heinz A., Dzieje językoznawstwa w zarysie, W. 1978; Jaworski M., Zasługi Stanisława Szobera dla szkoły polskiej, „Poradnik Językowy” 1980 z. 4; Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, W. 1974; Księga jubileuszowa 50-lecia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, L. 1969; Manteuffel, Uniw. Warsz. 1915/16–1934/5; Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym, Red. G. Karolewicz, L. 1996 I–II; Prechitko E., Słowotwórstwo języka polskiego w pracach Stanisława Szobera, „Poradnik Językowy” 1980 z. 4; Skarżyński M., W kręgu gramatyk XIX i XX wieku, Kr. 2001; Skorupka S., Życie i działalność naukowa profesora Stanisława Szobera, „Poradnik Językowy” 1980 z. 4; Stylistyka teoretyczna w Polsce, Red. K. Budzyk, W. 1946; Taszycki W., Działalność naukowa Stanisława Szobera (1879–1938), „Biul. Pol. Tow. Językoznawczego” R. 7: 1938 z. 6; Urbańczyk S., Dwieście lat polskiego językoznawstwa (1751–1950), Kr. 1993; Wieczorkiewicz B., Stanisław Szober (1879–1938), w: Z dziejów polonistyki warszawskiej, W. 1964; tenże, Życie i działalność naukowa Stanisława Szobera, w: Wybór pism, W. 1959; – Katolicki Uniwersytet Lubelski w latach 1925–1939 we wspomnieniach swoich pracowników i studentów, Oprac. G. Karolewicz, L. 1989; Zagórowski, Spis nauczycieli; – „Gaz. Poranna 2 Grosze” R. 6: 1917 nr 1; „Polonistyka” 1951 z. 1 (W. Doroszewski), 1958 nr 5 (B. Wieczorkiewicz); „Poradnik Językowy” 1951 z. 1 (W. Doroszewski); „Spraw. Tow. Nauk. we Lw.” R. 9: 1929; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Dzien. Pol.” R. 4: 1938 nr 240, „Gaz. Pol.” 1938 nr 239, 240, 243 (W. Doroszewski, fot.), „Głos Narodu” R. 45: 1938 nr 238, „Goniec Warsz.” 1938 nr 238, „Ilustr. Kur. Codz.” 1938 nr 241, „Jęz. Pol.” 1938 nr 33 (T. Lehr-Spławiński), „Polonista” 1938 z. 5 (B. Wieczorkiewicz), „Polska Zachodnia” R. 13: 1938 nr 239, „Polska Zbrojna” R. 17: 1938 nr 240, „Poradnik Językowy” 1938/9 z. 1–2 (W. Doroszewski, H. Friedrich), „Roczn. PAU” 1938/9 (W. Doroszewski), „Roczn. Tow. Nauk. Warsz.” 1938/45 nr 31–38 (W. Doroszewski), „Spraw. Tow. Nauk. we Lw.” R. 18: 1938, „Wiad. Liter.” 1938 nr 48 (J. Kuryłowicz); – Arch. PAN: Mater. S-a (1879–1938), sygn. III–69 nr 44–49, fot.
Wanda Decyk-Zięba